Een cataplana is van oorsprong een koperen pan, aan de binnenzijde vertint, bestaande uit 2 halve bollen die met een scharnier zijn verbonden en die sluit door middel van 2 beugels. Je kunt deze traditionele cataplana op een gasfornuis, barbecue of open vuur plaatsen. Voor inductie en andere moderne kooktoestellen zijn er tegenwoordig ook cataplana’s van roestvrijstaal met platte bodem.
Cataplana gerechten komen van oorsprong uit de Algarve, helemaal uit het zuiden van Portugal dus. Het verhaal gaat dat het visserman gereedschap is. De vissers namen de cataplana gevuld met refogado mee aan boord. Deze refogado is een mengsel van gebakken ui, knoflook en tomaat. Voor de lunch gaan er een aantal gevangen visjes in de pan. Even op hoog vuur koken en klaar is de hap.
De truc is dat de cataplana nagenoeg luchtdicht wordt afgesloten en dus alle geur en smaak blijven bewaard tot je de deksel openmaakt. Wanneer je in een (Portugees) restaurant een cataplana gerecht besteld zal dit gesloten aan tafel worden geserveerd. Dan pas gaan de klemmen los en wordt het deksel geopend waardoor de geuren van de inhoud helemaal tot hun recht komen.
In Nederland kun je een traditionele cataplana online bestellen bij de Portugees of een moderne roestvrijstalen exemplaar bij Bol.com. Mocht je deze aanschaf nog even willen uitstellen dan kun je een cataplana gerecht ook maken in een wokpan met GOED SLUITENDE bolle deksel.
Formaat kiezen? Die van ons heeft een doorsnede van 28 cm en is geschikt voor pakweg 4 personen. Je kunt er natuurlijk ook voor minder porties in klaarmaken. Ik gaf ooit eenzelfde formaat aan mijn jongste zoon. Hij en mijn schoondochter leegden met gemak een volle 28 cm pan, maar zij zijn wat men noemt grote eters.
