Als er één pan is die in Nederland kampt met een slecht imago is het wel de snelkookpan ofwel de hogedrukpan van oma. ‘gevaarlijk’, ‘onsmakelijk’, ‘ziekenhuisvoer’, ‘ouderwets’ zijn maar een paar van de veelgehoorde steekwoorden. Jammer eigenlijk, want je kunt er niet verder naast zitten. In andere landen van Europa heeft de snelkookpan eigenlijk nooit zijn populariteit verloren en terecht. In een interview met Josmar Lub, eigenaar van de Kookwinkel Potten & Pannen, uit 2010 noemt hij het ‘snel slowcooken’.
De keukenheks over de snelkookpan
Het principe van de snelkookpan.
Door de constructie van een roestvrijstalen of aluminium pan met een hermetisch afsluitbaar deksel wordt druk opgebouwd als de vloeistof kookt en de stoom niet kan ontsnappen. Hoe hoger de druk, hoe hoger het kookpunt van de vloeistof. Het veiligheidsventiel van de pan zorgt ervoor dat de druk zodanig hoog is dat de temperatuur in de pan oploopt tot circa 120 ºC. Het is deze hogere temperatuur die verantwoordelijk is voor de voordelen van de hogedrukpan.
Voordelen
Wat zijn dan deze voordelen? Laten we ze eens op een rijtje zetten:
SNEL – natuurlijk, de naam zegt het al. Hoe hoger de temperatuur, hoe sneller het eten gaar is. De kooktijden worden ongeveer tot een derde gereduceerd.
ZUINIG – Een snellere bereiding levert niet alleen een tijdsbesparing op, maar zeker ook een energiebesparing. Koken met een snelkookpan bespaart tot 90% van de energiekosten.
GEZONDER – Doordat de stoom de zuurstof uit de pan drukt blijven vitamines en mineralen beter bewaard.
SMAKELIJKER – geloof het of niet maar in veel, zo niet alle gevallen zal het eten beter smaken wanneer het onder hogedruk is bereid. Stoofvlees blijft smeuïger en bouillon wordt smaakvoller. Door de hoge temperatuur komt er meer gelatine vrij uit het vlees en dat zorgt voor een botermals resultaat.
Nadelen
Zijn er dan geen nadelen aan deze kookmethode? Jawel. Laten we ze maar eens langslopen.
HOGE AANSCHAFPRIJS – een goede hogedrukpan is niet echt goedkoop.
NIET TE OPENEN – tijdens het koken kun je niet even roeren, proeven, nog een tikje zout erbij. Doordat de pan onder druk staat kan deze tijdens het proces niet worden geopend.
GEVAARLIJK? – ach, dat valt wel mee. Een hogedrukpan is niet veel gevaarlijker dan een friteuse. Wees je er bewust van dat je werkt met hele hete stoom. Zorg dat de temperatuur van de pan beneden het stoompunt is voor je de deksel openmaakt en haal nóóit of te nímmer het drukventiel van de pan als hij nog heet is. De pan zal een fontein van stoom en kookvocht je keuken inspuiten.
Conclusie
Vanaf nu alles in de snelkookpan? Nee, dat ook weer niet. Het grootste voordeel van de pan is, zoals we al zagen, tijdwinst. Gebruik de pan dus waar de tijdwinst ook echt iets oplevert. Wil je snel een paar aardappels (voor)garen, leg die dan in de magnetron. Voor stoofvlees, soepen en bouillon is de snelkookpan echter uitermate geschikt. Vis en de meeste groenten zou ik persoonlijk liever op een andere manier klaarmaken.
Links naar voordelige snelkookpannen:
Voordelige 4 liter snelkookpan
Regelbare 5 liter snelkookpan
Link naar recepten voor de snelkookpan.
