Volgende maand vertrekt mijn jongste nichtje S. voor zes maanden naar Australië om zich daar bij haar grote liefde te voegen. Geweldig avontuur natuurlijk, maar de laatste keer dat ik haar sprak verzuchtte ze: ”Tante Liz, heb je niet een goed volkorenbrood-recept voor me? Ik moet daar mijn lekkere kaas al missen en dan niet ook nog eens mijn brood!”. Er is geen broodbakmachine voorhanden, maar gelukkig wel een oven en een stand mixer. Ik ben gaan experimenteren met het meest eenvoudige volkorenbrood dat eigenlijk altijd lukt. De totale bereidingstijd van een brood is ongeveer 3 uur waarvan 2½ uur rijzen en bakken. Tijd dus waarin je lekker kunt lezen, zwemmen, kletsen of een email naar je tante sturen.
Ingrediënten:
400 gr volkorenmeel
100 gr tarwebloem
21 gr verse gist (of 7 gr gedroogde gist = 1 zakje)
½ tl suiker
20 gr boter of olie op kamertemperatuur
10 gr zout
350 ml water
lepeltje olie
(20 gr zonnebloempitten + een handje – optioneel)
Gereedschap:
Stand mixer met deeghaak
Kom om het deeg in te laten rijzen
Afdekfolie of een douchemuts om over de kom te doen
2 mokken kokend water
Broodvorm met een inhoud van circa 1,8 liter. (Bakken in een cakevorm is niet ideaal vanwege de dikte van de vorm en de uitlopende zijden)
Oven
Handig is het gebruik van de oventhermometer.
Bereiding: (3 uur waarvan 2 uur wachttijd en 35 minuten bakken)
Ik zet het water altijd 30 seconden in de magnetron, het is dan ongeveer 26 °C. Dit is minder dan handwarm.
Meng in een bakje de suiker met een lepel van de bloem en ongeveer 50 ml van het lauwe water. Roer dit goed door en los hierin de gist op. Zet dit bakje een kwartiertje weg op een warme plek. De gist zal gaan groeien en in omvang bijna verdubbelen. Dit is een heel simpel soort voordeegje. Eigenlijk ben je gewoon je gist aan het verwennen en activeren met lekker eten op een lekkere temperatuur. Als jij lief bent voor je gist, is je gist lief voor jou!
Doe het meel en het zout in de mengkom van je stand mixer. Roer het zout er goed door. Voeg ook de boter toe. Maak een kuiltje in het midden van het meel en giet hierin je ‘voordeegje’. Zet je stand mixer aan op de langzaamste stand en giet rustig het water bij je deeg. Zet als alle meel vochtig is de stand mixer op stand 2 en laat dit rustig een minuut of 10 kneden. Voeg na een minuut of 5 eventuele zonnebloempitten of andere zaden toe.
Vet ondertussen een kom en je broodblik in met een klein beetje olie. Verplaats het rooster van je oven naar de onderste stand. Kook wat water en zet 2 mokken kokend water in je oven. De oven hoeft niet aan! Door het hete water wordt de oven een uitstekende rijskast: warm en vochtig! De beste temperatuur om brood te laten rijzen is een graad of 30.
Na een minuut of 10 kun je controleren of je deeg lang genoeg heeft gekneed. Trek er een vliesje van zoals je zou doen bij kauwgum voor je er een bel mee blaast. Trek je het vliesje niet direct kapot dan is het deeg klaar om te rijzen. Doe wat olie aan je handen en haal de bal deeg uit je mixerkom. Het mag best wat plakkerig zijn, dat geeft niet, met je geoliede handen kun je er een fraaie bal van vormen die je in je kom legt. Dek de kom af met afdekfolie of nog makkelijker met een douchemuts. Zet de kom nu bij de mokken heet water in de oven. …………..
Eerste rijs – 1 uur!
Ik vind het fijn om na de eerste rijs mijn werkblad DUN te bestrooien met wat bloem. Ik doe ook wat bloem aan mijn handen en grijp de enorme bal gerezen deeg uit zijn kom. Even om en om op de met bloem bestoven aanrecht en met een paar flinke meppen sla ik de meeste lucht uit de bal. Dan weet hij ook meteen wie de baas is in huis. Nu ga ik het brood op spanning brengen door het met de muis van mijn rechterhand uit te duwen en terug te vouwen. Bal een kwartslag draaien en opnieuw. Dit doe ik in totaal een keer of 10. Vouw het deeg dan tot een beetje langwerpige bal. Rol, als je wilt, de bal door nog wat extra pitten of zaden. Leg het deeg met de naad naar beneden in de broodvorm en zet hem terug in je oven. Vervang als het koud is eventueel het hete water in de mokken. Er is geen tocht in de oven dus ik leg er geen theedoek bovenop.
Tweede rijs – alweer een uur.
Inmiddels loopt het condenswater langs het raam van je oven. Als het goed is komt het deeg nu net boven de broodvorm uit. Haal de mokken uit de oven en zet de oven aan: boven en onder warmte, GEEN hete lucht, maximale temperatuur (minimaal 230 °C)
Bak het brood gaar en bruin in ongeveer 35 minuten. Heb je een oventhermometer dan kun je de gaarheid van je brood controleren. De kerntemperatuur van gaar brood is 95 °C.
Neem het brood uit de oven. Zet de oven uit, maar hou de deur gesloten. Laat het brood ongeveer een minuut of 5 afkoelen. Het krimpt dan een beetje en laat makkelijk los uit de vorm. Ik hou van een echt knapperige korst dus zet ik het brood, zonder het bakblik, nog even 10 tot 15 minuten terug in de nog hete oven. Nog knapperiger wordt het als je het brood even met de plantenspuit nat spuit.
Afkoelen op een rooster en smullen maar!
